Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

Πως παράγεται το ελαιόλαδο στο ελαιοτριβείο

Μαζέψαμε τις ελιές  από τα δέντρα μας, πολύ ωραία, αυτό όμως δεν ...τρώγεται έτσι όπως είναι, πρέπει να πάει ο καρπός στο ελαιοτριβείο πρώτα, να γίνει η επεξεργασία του για να μπορέσει να βγει το ελαιόλαδο και τότε μόνο είναι έτοιμο για κατανάλωση. 

Να δούμε λοιπόν πως γίνεται με τη σειρά αυτή η διαδικασία...

Πρώτα μαζεύεται ο καρπός του κάθε παραγωγού πάνω σε παλέτες,


 μέσα σε πάνινα σακιά (για καλύτερη διατήρηση ) και περιμένει ο κάθε ενδιαφερόμενος να έρθει η σειρά του προκειμένου να ξεκινήσει η παραγωγή του ελαιολάδου του.

Με Κλαρκ  πηγαίνει η παλέτα με τον καρπό στο σημείο που αρχίζει η γραμμή παραγωγής 







 στη συνέχεια με ταινίες μεταφοράς 



πάει πρώτα να καθαριστεί από τα μικρά κοτσανάκια και τα φύλλα της ελιάς που περιέχονται στον αρχικό καρπό με ένα σύστημα δόνησης και αναρρόφησης αέρα ώστε να μείνει μόνο ο καθαρός καρπός ελιάς.


Μετά είναι η ώρα για ...μπάνιο !


Ο καρπός πλένεται σε τρεχούμενο νερό και οδεύει για τον σπαστήρα, εκεί  όπου  θα γίνει μια άμορφη μάζα ένας...πολτός.


Παλιότερα αυτό γινόταν με τα λιθάρια όπου μεγάλοι γρανιτένιοι όγκοι έλιωναν με περιστροφή τις ελιές προκειμένου να γίνει αυτός ο πολτός που ονομάζεται...χαμούρι.

Στη συνέχεια το ..."χαμούρι" πάει στους μαλακτήρες για ανάδευση ώστε σιγά-σιγά να αρχίσουν να δημιουργούνται οι πρώτες σταγόνες ελαιολάδου από τη συνεχή μάλαξη.


Ο πολτός περιστρέφεται μέσα σε δεξαμενές με διπλά  τοιχώματα  που περιέχουν χλιαρό νερό, δηλαδή ένα σύστημα μπεν μαρί.


Επόμενο στάδιο είναι το ντεκάτερ όπου θα διαχωριστεί το ελαιόλαδο


 από τα άλλα στοιχεία που περιέχει ο καρπός, δηλαδή τα υγρά  και στερεά κατάλοιπα, 


τον ελαιοπυρήνα όπου με διαφορετική επεξεργασία στο πυρηνελουργείο  θα βγει το πυρηνέλαιο και το πυρηνόξυλο σαν δεύτερα παράγωγα.

Αυτό το ελαιόλαδο θα πάει για  επιπλέον φυγοκέντριση στους διαχωριστήρες 


προκειμένου να βγει στο τέλος το καθαρό πια φρέσκο ελαιόλαδο μας.



Το φυσικό χρώμα του φρέσκου ελαιολάδου είναι έντονα πράσινο και η γεύση του είναι ...πιπεράτη.


Στο τέλος με αντλίες μπαίνει σε δοχεία και είναι έτοιμο για το σπίτι του κάθε παραγωγού.


Η συνήθης ευχή που λένε όλοι είναι ...το "καλοφάγωτο" 

Το μόνο σίγουρο είναι αυτό, σταγόνα δεν θα πάει χαμένη γιατί η Μάνη φημίζεται για το εξαιρετικό ελαιόλαδο που παράγει.

Η κλασική λιχουδιά που παίζει σε κάθε ελαιοτριβείο είναι το ψημένο ψωμί με ολόφρεσκο λάδι.

Παλιότερα γινόταν στα ξύλα που ζέσταιναν το νερό στο καζάνι του ελαιοτριβείου, τώρα είναι πιο πρακτικό ...στη πρίζα.

Η γεύση όμως είναι διαχρονική και αξεπέραστη !

Ψημένο ψωμί, θαλασσινό  αλάτι, ρίγανη και φρέσκο ελαιόλαδο... απλά μαγικό.


Έχω πολλές εικόνες και μνήμες από τη ζωή του ελαιοτριβείου αφού έχουμε οικογενειακή παράδοση  στην έκθλιψη  ελαιολάδου σχεδόν τρεις γενεές πια...


(μέλος της τρίτης γενεάς)

Βέβαια οι μνήμες της παιδικής μου ηλικίας δεν έχουν την αυτοματοποιημένη εικόνα που  έχει το σύγχρονο ελαιοτριβείο, αλλά έχουν καταγράψει ένα διαφορετικό τρόπο παραγωγής και παιχνιδιών, αφού το παλιό ελαιοτριβείο βρισκόταν δίπλα από το πατρικό μου.

Εικόνες όπου το "χαμούρι " έμπαινε στις  "τσαντίλες" για να πάει μετά στο πιεστήριο να βγει το λάδι, εικόνες με όλα τα γύρω δρομάκια να είναι γεμάτα με κομματάκια ελαιοπυρήνα και στην πρώτη βροχή να γίνονται γερές ...γλίστρες και τούμπες, τσουβάλια παρατεταγμένα και εμείς να παίζουμε κρυφτό ανάμεσά τους... αλλά και φρεσκοψημένες φέτες ψωμιού και κάστανα στη χόβολη του καζανιού που ζέσταινε το νερό του ελαιοτριβείου...

Σήμερα σαν ανάμνηση όλων αυτών υπάρχει ένα τζάκι  για άμεσο ψήσιμο στο χώρο της τραπεζαρίας του σύγχρονου ελαιοτριβείου


 όπου κατά καιρούς μαζεύονται στην κυριολεξία Άγγλοι -Γάλλοι - Πορτογάλοι, 


είτε  σαν επισκέπτες είτε σαν παραγωγοί όπου πάντα θα υπάρχει κάποιο  μεζεδάκι διαθέσιμο για καλωσόρισμα, εκτός από το ψητό ψωμί με το λάδι...

Ένα ελαιόλαδο με μοναδική γεύση 


και μια ιδιαίτερη "φιλοσοφία" ζωής γύρω από την καλλιέργεια και συγκομιδή του... 

Όσοι κατάγονται από ελαιοπαραγωγικές περιοχές μπορούν να κατανοήσουν την εικόνα που περιγράφω, είναι η εποχή του χειμώνα όπου όλοι μαζεύουν ελιές περιφερόμενοι  μέσα στη...βρώμα και το οποίο είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό ενώ  επίσης για το ωραίο...μαύρισμα στο  πρόσωπο μέσα στο καταχείμωνο λέμε χαριτολογώντας ο ένας στον άλλο...

- και εσύ διακοπές στις Μπαχάμες ήσουν ?? 

-και εγώ βεβαίως, δεν βλέπεις ...χρωματάκι  που έκανα!!!
Μπαχάμες!

Η μέση και η πλάτη όμως έχουν  ένα θεματάκι, αλλά μέχρι του χρόνου ποιος θα το θυμάται....ελιές θα μαζεύουμε ...πάλι !







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου