Τρίτη 23 Ιουνίου 2015

Πως μαζεύουμε θαλασσινό αλάτι...

Όσοι έχουν δοκιμάσει αυθεντικό θαλασσινό αλάτι στη σαλάτα τους, δεν το αλλάζουν με τίποτα !!

Καμιά σχέση με αυτό του εμπορίου.

Μπορούμε να βρούμε συσκευασμένο θαλασσινό αλάτι στα ράφια εξειδικευμένων καταστημάτων, αρκετές φορές όμως δεν ανταποκρίνεται πραγματικά το περιεχόμενο της συσκευασίας με αυτό που γράφει η ετικέτα...

Είναι λοιπόν πιο εύκολο και συνάμα πιο ασφαλές, να πάμε να μαζέψουμε...μόνοι μας το αλάτι που χρειαζόμαστε για την οικογένειά μας.

Πως το κάνουμε αυτό ?

Με μια κουτάλα!!



Αρχικά θα πρέπει να βρούμε μια περιοχή όπου η θάλασσα είναι καθαρή.Κατά προτίμηση διαλέγουμε βραχώδης ακτές που βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές.

Προσπαθούμε να βρούμε ακτές με  φυσικές  λακκούβες, το θαλασσινό νερό θα εγκλωβιστεί μέσα σε αυτές κατά την τελευταία θαλασσοταραχή και αργότερα με τη φυσική εξάτμιση  από τη ζέστη του ηλίου θα γίνει ...νόστιμο θαλασσινό αλατάκι από  μόνο του.



Εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να πάμε  και να το μαζέψουμε την κατάλληλη εποχή, από τέλη Μαίου, αρχές Ιουνίου είναι καλά, εξαρτάται βέβαια και από τον καιρό που θα κάνει...


Σε μερικά χωριά κοντά στη θάλασσα, πολλοί καθαρίζουν τις φυσικές λακκούβες  πάνω στα βράχια και στη συνέχεια τις τροφοδοτούν με νερό αντλώντας το με μοτεράκια απευθείας από τη θάλασσα.

Έτσι δημιουργούν  πολλούς κύκλους παραγωγής αλατιού όλο το καλοκαίρι.

Καλό θα είναι λοιπόν προς αποφυγή παρεξηγήσεων...να ρωτήσετε πριν συλλέξετε τον κόπο κάποιου άλλου ανθρώπου, έτσι για την ηθική τάξη των πραγμάτων. 

Τα μόνα εργαλεία που χρειαζόμαστε είναι μια κουτάλα με τρύπες και μια σακούλα  στην οποία θα ανοίξουμε μικρές τρυπούλες για να φεύγει το νερό.



Εναλλακτικά μια πάνινη τσάντα ή ακόμα καλύτερα ένα καλάθι είναι ότι πρέπει, θέλουμε να στραγγίζει το νερό, ώστε να πάρουμε μαζί μας μόνο το αλάτι.

Προσπαθούμε να πάρουμε μόνο την κρούστα από αλάτι που έχει σχηματιστεί στην επιφάνεια του νερού.







Αν όμως υπάρχει καθαρό αλάτι που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του νερού, το μαζεύουμε προσεκτικά και αυτό με την κουτάλα μας...








Προσπαθούμε να μην πάρουμε στρώσεις αλατιού από τον πυθμένα της λακκούβας για να μην πάρουμε μαζί και το ίζημα λάσπης που βρίσκεται από κάτω.



Αν όμως είναι μόνο μερικά φύκια, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, θα τα αφαιρέσουμε εύκολα στον τελικό καθαρισμό που θα κάνουμε.
Στην Ιαπωνία εξάλλου τα θεωρούν εξαιρετική τροφή!  



Εξερευνούμε όσες λακκουβίτσες χρειάζεται για να μαζέψουμε την ποσότητα αλατιού που θέλουμε...



 προσέχοντας όμως που βάζουμε τα ποδαράκια μας, γιατί εύκολα μπορεί να πάμε για αλάτι και να γυρίσουμε με...πατερίτσες!!

Σταθερά παπούτσια λοιπόν που δεν γλιστράνε, καπέλο στο κεφάλι και καλό θα ήταν να πάμε με παρέα ...για το λόγο που είπαμε πιο πάνω.
 Αν δεν έχουμε εμπειρία για το πως  περπατάνε πάνω  στα βράχια, η συλλογή  αλατιού μπορεί να έχει άσχημη εξέλιξη, ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να γίνει.

Καλύτερη ώρα για συλλογή είναι νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα.

Όχι μετά από βροχή, δυνατό αέρα  σε σκόνη ...Αφρικής ή θαλασσοταραχή, για ευνόητους λόγους...

Αφού λοιπόν έχουμε μαζέψει τον καρπό της φύσης και του κόπου μας και έχουμε φροντίσει να το μεταφέρουμε με στεγνό τρόπο στο σπίτι μας (στάζει θαλασσινό νερό από τις τρυπούλες όπου και  αν το έχουμε βάλει ) κάνουμε την πρώτη εκκαθάριση...



Αφαιρούμε τα φύκια που λέγαμε και ότι άλλο ξένο σώμα εντοπίσουμε μέσα στο αλάτι μας...



τοποθετούμε το "θησαυρό" μας μέσα σε ταψιά ή ανάλογα επίπεδα δοχεία και τα βάζουμε να κάνουν ..."ηλιοθεραπεία"...




σκεπασμένα, για να μην έχουμε "ανεπιθύμητες" επισκέψεις.



Τις πρώτες ημέρες το αλάτι μας είναι αρκετά υγρό...


σιγά-σιγά όμως το νερό θα εξατμίζεται και θα γίνεται όλο και πιο στεγνό και πιο λευκό. Για πιο γρήγορο αποτέλεσμα, καλό θα ήταν να το ανακατεύουμε κατά διαστήματα.

Στο τέλος όταν θα έχει φύγει όλο το νερό, μπορούμε να το απλώσουμε σε μια επίπεδη επιφάνεια πάνω σε ένα παλιό σεντόνι...


όπου θα κάνουμε και τον τελικό καθαρισμό του.
Το αφήνουμε λίγες ημέρες ακόμα σκεπασμένο με το ύφασμα του σεντονιού, προκειμένου να στεγνώσει ολοκληρωτικά.

Μετά είναι έτοιμο να το αποθηκεύσουμε σε μέρος χωρίς υγρασία και φυσικά  να αρχίσουμε να το καταναλώνουμε.


 ( ντοματούλα και ρίγανη από τον κήπο, αλάτι από τη θάλασσα, ελαιόλαδο από τις ελιές μας)

Αυτό θα πει αυτάρκεια!!

Ένας μύλος θα βοηθήσει στο "τρίψιμο" του αλατιού μας...



 στο οποίο αν μας αρέσει φυσικά, μπορούμε να προσθέσουμε και μερικά ψιλοκομμένα βότανα για περισσότερο άρωμα.


Το μανιάτικο θαλασσινό αλάτι είναι αρκετά φημισμένο, πολύ γνωστά είναι τα χωριά Τραχήλα και Χοτάσια  όπου κάθε χρόνο παράγονται εκατοντάδες κιλά εξαιρετικού αλατιού.

Υπάρχει ένα όμορφο σχετικό βίντεο  όπου παρουσιάζεται η παραγωγή θαλασσινού αλατιού στην Τραχήλα ιδιαίτερα μετά το 8.30 λεπτό εδώ    

Για την περιοχή μας η παραγωγή αλατιού ακόμα και σήμερα είναι κάτι σημαντικό.

Οι οικογένειες  κάθε παραθαλάσσιου χωριού παλιότερα είχαν ένα άγραφο νόμο και είχαν "μοιράσει" κατά κάποιο τρόπο τα βραχάκια...
Ο καθένας καθάριζε τις λακκούβες  πάνω στα βράχια που του αναλογούσαν  και "πότιζε " το βράχο για να αυξήσει την παραγωγή του αλατιού του.

Το "πότισμα" του βράχου, έτσι το έλεγαν, γινόταν τότε με τα χέρια, κουβαλούσαν νερό με τενεκέδες από τη θάλασσα και γέμιζαν πολλές φορές όλο το Καλοκαίρι τις λακκούβες πάνω στα βράχια.

Αυτό γινόταν χέρι- χέρι με ομαδική δουλειά, κυρίως από γυναίκες, κοπιαστική και επίπονη δουλειά.

Την εποχή  που το αλάτι ήταν στο μονοπώλιο ήταν και απαγορευμένο να το μαζέψεις, υπάρχει μαρτυρία στο πιο πάνω βίντεο, όπου οι χωροφύλακες της περιοχής είχαν ρίξει... πετρέλαιο μέσα στις λακκούβες  με το αλάτι προκειμένου να εμποδίσουν τις γυναίκες της Τραχήλας να το μαζέψουν...

Επίσης έχω ακούσει από τη μάνα μου ότι όταν ήταν παιδάκι, κοιμόντουσαν τα καλοκαίρια μαζί με τον πατέρα της σε αυτοσχέδιες καλύβες δίπλα στη θάλασσα όπου καλλιεργούσαν το αλάτι τους, προκειμένου να αποτρέπουν τις ...νυχτερινές  επιδρομές κλοπής που γινόντουσαν από τους κατοίκους των ορεινών χωριών που έρχονταν κρυφά για πλιάτσικο το βράδυ.

Ηλεκτρικό και ψυγεία δεν υπήρχαν τότε, τα πάντα έπρεπε να τα συντηρήσουν με το αλάτι, άρα ήταν προϊόν ...προς φύλαξη.

Υπάρχουν αναφορές σε παλιά κείμενα, ότι κάποτε ακόμα και εξαγωγές γίνονταν  με αλάτι από τη Μάνη στη Μασσαλία, έρχονταν με πλοία και έπαιρναν  τόνους αλάτι από το ακρωτήριο τηγάνι στη μέσα Μάνη.

Μπορεί λοιπόν σήμερα να μην είναι στο μονοπώλιο το αλάτι και να μην το φυλάμε το βράδυ, αλλά είναι κάτι ξεχωριστό, αν δοκιμάσεις πραγματικό θαλασσινό αλάτι...δύσκολα μετά τρως το συμβατικό.

Ειδικά στη σαλάτα.   

Οπότε όταν θα πάτε διακοπές ή για κανένα μπανάκι, πάρτε και καμιά...κουτάλα μαζί...αν προλάβετε να βρήτε δηλαδή και τίποτα, γιατί έχει γίνει πολύ της μόδας τελευταία και όλοι με μια...σακουλίτσα γυρίζουν πάνω στα βραχάκια...

6 σχόλια:

  1. Μαρία ωραία ανάρτηση αν και δεν είναι μελισσοκομική εγώ θα προσπαθήσω να την συνδέσω. Πως θα σου φαινόταν αν έχεις βέβαια κηροτήκτη να βάλεις το αλατάκι για να εξατμιστεί το νερό? Λέω τώρα εγώ. Πάντως είναι από τις πιο νόστιμες αναρτήσεις σου. Μπράβο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ, θεωρητικά ναι πράγματι θα μπορούσε να δημιουργηθεί αλάτι μέσα σε ηλιακό κηροτήκτη, θα επιτάχυνε μάλιστα τη διαδικασία εξάτμισης του νερού.Το μόνο δύσκολο θα ήταν το κουβάλημα του θαλασσινού νερού...οπότε ακόμα βολεύομαι με τα βραχάκια δίπλα στη θάλασσα που κάνουν αλάτι με το φυσικό τρόπο και έχει και ενδιαφέρον η όλη διαδικασία όταν γίνεται μόνο για προσωπική χρήση και για μερικούς φίλους.
      Κάνω μερικά διαλείμματα από μελισσοκομικές αναρτήσεις...έτσι για να "νοστιμεύει" το blog και σήμερα έτυχε το ...αλάτι!

      Διαγραφή
  2. Θέλω να συγχαρώ τα παιδιά που έφτιαξαν το βίντεο με την Τραχήλα, κάνοντας συγρόνος και μια παρατήρηση. Θα ήταν ίσος καλλίτερα εάν η μουσική να μην υπήρχε καθόλου όταν υπάρχει λόγος, ή να χαμηλώνει αρκετά έτσι ώστε να μην χάνονται λέξεις και φράσεις από τους ομιλούντες. Ή να γίνετε με (fade in fade out)-Που λένε και στο χωριό μου την Πολιάνα-. εγώ πάντως έχω μαζέψει αλάτι,εκεί ποιο πέρα από το Τριμέση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θέλω να συγχαρώ τα παιδιά που έφτιαξαν το βίντεο με την Τραχήλα, κάνοντας συγρόνος και μια παρατήρηση. Θα ήταν ίσος καλλίτερα εάν η μουσική να μην υπήρχε καθόλου όταν υπάρχει λόγος, ή να χαμηλώνει αρκετά έτσι ώστε να μην χάνονται λέξεις και φράσεις από τους ομιλούντες. Ή να γίνετε με (fade in fade out)-Που λένε και στο χωριό μου την Πολιάνα-. εγώ πάντως έχω μαζέψει αλάτι,εκεί ποιο πέρα από το Τριμέση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θέλω να συγχαρώ τα παιδιά που έφτιαξαν το βίντεο με την Τραχήλα, κάνοντας συγρόνος και μια παρατήρηση. Θα ήταν ίσος καλλίτερα εάν η μουσική να μην υπήρχε καθόλου όταν υπάρχει λόγος, ή να χαμηλώνει αρκετά έτσι ώστε να μην χάνονται λέξεις και φράσεις από τους ομιλούντες. Ή να γίνετε με (fade in fade out)-Που λένε και στο χωριό μου την Πολιάνα-. εγώ πάντως έχω μαζέψει αλάτι,εκεί ποιο πέρα από το Τριμέση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πράγματι, η Ελένη Μιχαλέα και ο Σταύρος Ξυδέας δημιούργησαν ένα πολύ όμορφο βίντεο, μια καταγραφή για τη Τραχήλα και το αλάτι της, που θα είναι σημείο αναφοράς για πολλά χρόνια.Τώρα αν η μουσική είναι λίγο πιο έντονη σε κάποια σημεία, φαντάζομαι δεν είναι τόσο σημαντικό, απλά η πρόθεση τους ήταν να φτιάξουν κάτι όμορφο και ηχητικά...

      Διαγραφή